Op de fiets met wethouder Hanneke en verkeersambtenaar Gerco

Hoe maak je Hengelo verkeersveiliger? Moeten we het antwoord zoeken in het gedrag van mensen of in technologie? Een ochtendje op de fiets met wethouder Hanneke Steen en verkeersambtenaar Gerco Uninge, langs hotspots en verkeerslichten die heel snel op groen springen.
SASKIA MINKMAN

Helemaal zonder risico is het niet. Maar ze steken er wel over, al is het alleen maar om een onveilig punt onder de aandacht te brengen: de kruising van de PC Hooftlaan en Laan van Driene, vlakbij winkelcentrum Groot Driene.

Dat deze hotspot wordt aangepakt, staat al vast. Toch kijkt Hanneke Steen vanaf haar hippe rode e-bike benauwd toe als een grote vrachtwagen met oplegger rechtsaf de PC Hooftlaan in wil. De chauffeur moet meteen op de rem, zijn oplegger ‘staat’ nog in de bocht.

Er zijn bij de fietsoversteekplaatsen meerdere ongevallen gebeurd maar waar het gevaar precies in zit, is niet duidelijk, zegt verkeersambtenaar Gerco Uninge, op zijn sportfiets zonder aandrijving. “Wat we zien is dat de snelheid van fietsers die uit de richting van de Enschedesestraat komen, hoog is. Bij de oversteek ontmoeten ze verkeer dat op de Laan van Driene afslaat.”

Allemaal in één keer

Tot grote vreugde van de wethouder komt hier een rotonde met vrijliggende fietspaden. Dat had wat haar betreft best sneller gemogen, maar het plan is veelomvattender. De omgeving rond het winkelcentrum en de rotonde even verderop bij de Staringstraat worden ook aangepakt. Daar, wijst Uninge richting de Staringstraat, gebeuren meer ongelukken. “De rotonde is te weinig een rotonde, om de bus vrij baan te geven. Met als gevolg dat auto’s er veel te hard overheen gaan. Daar zijn we te ver mee gegaan. Voortschrijdend inzicht.”

De situatie in Groot Driene staat model voor de complexiteit van sommige knelpunten. Na een oproep van deze krant brachten inwoners diverse gevaarlijke verkeerssituaties onder de aandacht. De gemeente krijgt dagelijks meldingen van verkeersdeelnemers die zich onveilig voelen en ook de Fietsersbond heeft een wensenlijst.

Niet elke wens kan worden gehonoreerd. “Wij snappen dat mensen zich onveilig voelen maar moeten rekening houden met het algemeen belang. Je kunt bijvoorbeeld niet zomaar een straat afsluiten”, zegt Hanneke Steen. Daar waar het kan wordt met fysieke aanpassingen de angel eruit gehaald. Een kruising wordt een rotonde of er komen drempels of intelligente verkeerslichten.

Modelletje

Dan is er de menselijke component. Hanneke Steen: “Het is geen wetenschap. Zo van: je stopt deze kruising in een computer en er rolt een modelletje uit. Het gaat er ook om hoe mensen zich gedragen. Niet alleen op basis van het aantal ongevallen de boel op de kop zetten, maar goed kijken naar de risicofactoren. Waarom voelen mensen zich hier onveilig.”

Soms is er geen oplossing omdat de wegenloop te ingewikkeld is. Dat blijkt als we via de Anninksweg uitkomen op de kruising met de Oude Molenweg/Wolter ten Catestraat. Alhoewel kruising geen goede benaming is voor twee t-splitsingen op korte afstand van elkaar. Het verkeer loopt er – zeker in de spits – altijd vast en het geduld van automobilisten, voetgangers en fietsers wordt flink op de proef gesteld.

Die situatie zal ook wel zo blijven, zegt Uninge. De ontruimingstijd – de tijd die nodig is om een kruisingsvlak leeg te maken – wordt soms op verzoek van de nabijgelegen basisschool verruimd, zodat het veiliger is om over te steken maar iedereen wel langer moet wachten. Maar een oplossing voor de filevorming? Die is zo niet 1, 2, 3 te vinden. We hebben hier al veel gedaan, zegt Uninge. Steen: “We stimuleren mensen op allerlei manieren om vaker de fiets te nemen.”

De tocht gaat verder naar de kruising Enschedesestraat-Kuipersdijk, waar Uninge op het fietslicht drukt. Binnen twee seconden is het groen. Terwijl het niet eens een ‘intelligente’ installatie is. Dat soort slimme installaties staan al op de Marskant-Deldenerstraat en het Industrieplein. Ze zijn de toekomst: de lichten ‘communiceren’ met voertuigen, waardoor ze het verkeer beter afwikkelen. Het is de bedoeling dat er meer van komen in Hengelo.

Op de Kuipersdijk slaat het gezelschap af, om op de F35 richting het centrum te rijden. Met zicht op het Watertorenpark en een kabbelende Veldbeek gaat het via de Parallelweg LS naar de Laan Hart van Zuid.

Geen auto op de oprit

Wederom krijgen de fietsers snel groen, op weg naar een gebied waar een hoop te gebeuren staat. Aan beide zijden van de Laan wordt driftig gebouwd. Hanneke Steen stelt dat die nieuwe woonbuurten vooral bewoond gaan worden door jonge mensen. “Die hebben lang niet allemaal een auto op de oprit. Dit is een ideale plek om een mobiliteitshub te realiseren. Een centraal punt waar deelscooters, deelbikes en deelauto’s staan en waar mensen snel een bus kunnen pakken.”

Verder gaat het over de Laan richting het Twentekanaal, waar de wethouder bovenop de Boekelosebrug over de hoog opgestapelde containers uitkijkt. Vanwege de lage waterstand kunnen ze mondjesmaat worden getransporteerd. “Dit gaat ook over de bereikbaarheid van Hengelo. Je ziet hoe belangrijk het Twentekanaal is. Maar met deze waterstanden worden bedrijven zwaar getroffen. Over de weg vervoeren? Waar haal je de chauffeurs vandaan?”

Record-wachttijden

De weg terug eindigt bij het Mitchamplein waar een splinternieuwe kruising ligt en de F35 verder vorm krijgt. Fietsers op weg naar Borne worden langs de Bankastraat geleid en ter hoogte van de Antillenstraat – mogelijk via een rotonde – naar de overkant geleid. Vooralsnog stuitten ze even verderop bij de Wegtersweg op record-wachttijden. Maar gelukkig komt ie hier ook: het slimme verkeerslicht.

(Tubantia. 3 sept 2022)

*bijschrift foto : Spannend momentje: wethouder Hanneke Steen en verkeersambtenaar Gerco Uninge steken over op de PC Hooftlaan. “Sommige fietsers rijden hier zonder op te kijken door. Kijk goed om je heen, zeg ik dan”, zegt Uninge. foto Cees Elzenga