‘Vroeger dwong je respect af en keken mensen tegen je op’

afscheid van de politie

foto : Frans Nikkel

Het wordt afkicken voor André Schutten. Na 42 jaar politie Hengelo gaat hij 1 januari met pensioen. Afscheid van een baan die hectischer is geworden. “Als ik zie hoe collega’s nu worden uitgescholden.”

SASKIA MINKMAN

Terugblikken op 42 jaar politiewerk kost hem geen moeite. Veel herinneringen, positief en negatief, staan nog helder op zijn netvlies. André Schutten (65) weet nog heel goed hoe hij als ‘broekie’ van 23 jaar zijn eerste zelfdoding meemaakte. “Kom, we gaan op pad, zei mijn chef. Ik had geen idee waar we naartoe gingen. Pas toen we bij een stilstaande trein aankwamen, kreeg ik een vermoeden.”

Na het werk was er een kop koffie, er werd niet meer over het voorval gepraat. “Gelukkig is dat nu heel anders. Er is goede nazorg, je wordt gebeld door collega’s. Je kunt je verhaal kwijt.”

Vleugel F-16 op tafel

Hij maakte veel ingrijpende gebeurtenissen mee. De beelden van de F-16 die neerstortte in de Hasseler Es kan hij zo oproepen. “Winkelcentrum Hasselo is ontploft. Dat was het eerste bericht dat op 11 februari 1992 binnenkwam. Op de weg er naartoe zagen we een brandweerauto van de vliegbasis rijden. Toen wisten we al dat het misse boel was en rekening moesten houden met heel veel doden. Maar die waren er niet. Een ravage, dat wel. Drie woningen uitgebrand. En een vleugel van een F16 op een salontafel. Ik zie het nog zo voor me.”

Traumatischer en daarmee onvergetelijk: 1978, een moeder die in haar woning aan de Hengelose Esstraat haar vier kinderen ombracht. “Alles met kinderen vergeet je niet, dat blijft je bij.” Hij wist dit soort gebeurtenissen meestal wel ‘een plekje’ te geven. Maar soms werd het hem te veel. “Ik herinner me een werkweek waarin we drie zelfdodingen hadden en in de laatste dienst een ongeval met twee doden. Dat hakt er zo enorm in. Het was te veel en te kort achter elkaar.”

Schutten ziet veel collega’s afhaken, onder wie agenten die een posttraumatische stressstoornis (PTSS) oplopen. Dat baart hem wel eens zorgen.

“Het politiewerk is erg veranderd. Vroeger dwong je respect af, mensen keken tegen je op.” Het vak is mentaal veel meer gaan vragen. “Het gaat om de manier van benaderen. Als ik zie hoe collega’s worden uitgescholden bij de skatebaan dan is dat schokkend. En dat ligt niet alleen aan die jeugd zelf maar ook aan het nest waaruit ze komen.”

Schutten merkt dat hij daardoor mensen op straat ‘anders’, wat voorzichtiger, benadert. Voor zijn collega/jeugdagent Lotte Asma, die met haar TikTok-video’s jongeren aanspreekt, heeft hij veel waardering. “Zij spreekt de taal van de jeugd. Dat helpt.”

Tijd ver vooruit

Te weinig politiemensen moeten te veel werk doen, geeft hij aan. Schutten: “Ook hierdoor raken politiemensen ziek en overwerkt. De politiek moet hierin scherpere keuzes maken.” De vorming van de Nationale Politie noemt Schutten ‘een politieke keuze’. “Uiteindelijk is het een ordinaire bezuiniging geweest. Dat had anders gekund en gemoeten.”

André Schutten mag dan een van de ‘senioren’ van het korps zijn, hij was zijn tijd ver vooruit door als een van de eerste wijkagenten in Nederland Twitter te gebruiken. Over een tweet van hem ontstond ophef: bij een foto van zijn nieuwe dienstwapen schreef hij ‘Een nieuwe vriend voor de rest van mijn loopbaan. Don’t f*ck with the wijkagent’. Bedoeld als grap ‘maar helemaal verkeerd opgevat’, zegt hij. “Mijn chef vond de ophef vervelend. Daarom heb ik ‘m zelf verwijderd.”

Even later waarschuwde hij via Twitter de inwoners van Groot Driene, om toch vooral te letten op ‘babbelzigeuners’. “Dan snapt iedereen precies wat ik bedoel. Maar een collega vond het niet kunnen. Toen was voor mij de lol eraf en ben ik gestopt met Twitter.”

André Schutten heeft zo’n beetje alle functies bekleed die er binnen het Hengelose korps waren. Verkeer was zijn stokpaardje. “Het loopt als een rode draad door mijn loopbaan.” Groot Driene, de buurt waar hij jarenlang als wijkagent actief was, kent veel hot-spots. “Ooit waren er plannen om de Laan van Driene door te trekken, waardoor Groot Driene een rustige wijk kon worden. Dat dit is afgeschoten, betekent dat veel verkeer in Groot Driene niets te zoeken heeft maar de wijk gebruikt om snel van A naar B te komen.”

Er zijn delen die verpauperen. Bijvoorbeeld de omgeving van het ROC, een ‘gribusbuurt’ zegt hij. “De Sportlaan Driene loopt dood, daar wordt gedeald en gecrost. Er zijn mensen die daar hun hond niet meer durven uitlaten.”

Echt even afkicken

Toen de gemeente daar ook nog een enorme lading slib op het parkeerterrein dumpte, pakte Schutten de telefoon. “Weg met die rommel. Het wordt er alleen maar erger door.” De gemeente volgde zijn advies. Maar de plek werd verder niet aangepakt, wat Schutten ook probeerde. “Heel jammer.”

Het vuur voor zijn werk is nog niet gedoofd. “Dan zit je na 42 jaar thuis. Ik moet echt afkicken.” Schutten heeft zich meteen na zijn laatste werkdag aangemeld voor het Veteranen Search Team. Opgericht na de dood van Anne Faber, die in 2017 vermist raakte en later verkracht en vermoord werd teruggevonden. “Dit team zet politiemensen en militairen in bij acute vermissingen. Ze zoeken gestructureerd, onder leiding van de politie. Ik wilde altijd iets terugdoen voor de maatschappij. Hiermee kan dat.”

(TcTubantia  19 dec 2020 )

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.